Patent Nasıl Alırım? Patent Nasıl Alınır?
Patent Hakkında Bilgiler
Patent, teknik bir soruna bir çözüm getiren ya da bir ürün veya işlemin yapılmasını yeni bir yol ile tanımlayan bir buluş için sahibine belirli bir süre ile tanınan tekel hakkıdır. Patent, buluşun ekonomik getirilerinden sadece başvuru sahibinin yararlanmasına imkân vererek, rakiplerine karşı teknik ve ekonomik üstünlük kazandırır.
Patentli bir buluş; alınıp satılabilen, kiralanabilen diğer mallar gibi, buluş sahibinin mülkiyeti haline gelir. Patent tescili alındıkları ülkelerde geçerlidir. Örneğin; Patent tescili alınan ürünlerin, başkaları tarafından Türkiye’ye ithal edilmesi durumunda, patent tescil sahibine ithalatı durdurma hakkı sağlamaktadır. Bu nedenle patentlerin, faaliyet gösterilen ya da gösterilmek istenen ülkelerde tescillerinin yapılması gerekmektedir. Tescilin bulunmadığı ülkelerde bir yıllık rüçhan hakkından faydalanılabilir. Çalışılması düşünülen ülkelerin tümünde de marka tescil alınması, haklarınıza sahip çıkabilmeniz açısından çok önemlidir. Bunun için uluslararası toplu patent başvurularının avantajlarından faydalanılabilir.
Bir buluşun patent tescili ile koruma altına alınabilmesi için ;
· Yenilik,
· Tekniğin bilinen durumunun aşılması,
· Sanayiye uygulanabilirlik
Şartlarına sahip olması gerekir.
Yenilik; Başvuru yapılmadan önce başkaları tarafından yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanmamış olmak anlamında mutlak yeniliktir.
Tekniğin bilinen durumunun aşılması kriteri; Buluşun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzman tarafından, tekniğin bilinen durumundan aşikâr bir şekilde çıkarılmayan bir faaliyet sonucu gerçekleşmiş olması olarak kabul edilir.
Sanayiye uygulanabilirlik; Buluşun tümüyle teorik olmak yerine pratiğe uygulanabilir özellik taşıması demektir. Bu üç kriteri taşıyan buluşlar patent tescili ile korunabilirler.
Patent Tescili Mi ? / Faydalı Model Mi?
Patentlenebilirlik kriterlerinden “buluş basamağı” nın mevcut olmadığı durumlarda daha kısa sürede tescil hakkı elde edilebilen Faydalı Model tercih edilir. Patent korumasına göre koruma süresi daha kısa olup daha çok, küçük ve orta ölçekli sanayinin tercih ettiği bir koruma şeklidir. Ancak hak sahibine patent korumasına göre daha zayıf bir koruma sağlar.
Not : Faydalı Model koruması usuller ve usuller sonucunda elde edilen ürünler ile kimyasal maddeler için elde edilemez.
Patent Alma İle İlgili Sorular ve Cevaplar
Patent ile fikirlerinizi nasıl koruyabilirsiniz?
Patent alarak fikrinizi, sizin izniniz olmadan uygulamak isteyen herkesten koruyabilirsiniz. Ama bu korumanın bazen yanlış anlaşıldığı olur.
Öncelikle patent almak, fikrinizi dünya çapında koruma altına almak değildir. Yalnızca Patent Anlaşmasına tabi olan ülkeler içinde koruma talep edebilirsiniz. Ve yine bir fikrin patentini almak, fikrinizi patent anlaşmasına tabii olan bütün ülkelerde korumak değildir.
Hangi ülkede koruma istiyorsanız o ülkeler için başvuru yaparsınız.
Dünya patenti diye bir şey yoktur. Patentler ulusaldır. Eğer birden fazla ülkede patent almak isterseniz, uluslar arası başvuru sistemleri kullanılsa dahi her ülkeye tek tek başvuruda bulunmanız gerekir.
Birden fazla ülkede patent almak isterseniz, patent ofislerinin size verdiği rüçhan yani öncelik hakkını da kullanabilirsiniz: Önce bir ülkede başvurunuzu yaparsınız, bu başvuru sırasında diğer ülkeler için öncelik hakkını talep edersiniz. Bu durumda sizin öncelik hakkınız olan bir ülkede, başka birisi sizin fikrinizi patentleyemez. Tabi ki öncelik hakkının iki yıl gibi bir süresi var. Bu süre içerinde öncelik hakkınız olan ülkelerde patent haklarını almalısınız.
Ayrıca doğrudan Avrupa Patent Ofisine de başvurabilirsiniz.
Nelere patent alabilirsiniz?
Birçok fikrinize patent alabilirsiniz. Yalnız patent alabilmeniz için, fikrinizin buluş kapsamına girmesi gerekir. Buluş kavramını/kapsamını daha iyi anlatmak için aşağıdaki listeleri kullanalım.
Öncelikle aşağıdaki maddeler buluş kapsamına girmezler. Bunlara patent alamazsınız:
- Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları
- Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar
- Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları
- Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller
- Vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile vücut ile ilgili teşhis usulleri
Fikrinize patent alabilmeniz için, yani fikrinizin buluş olabilmesi için, fikrin şu üç özelliği gerekir:
- Yenilik: Buluşunuz yeni olmalıdır.
- Buluş basamağı: Buluşunuz bilinen tekniği bir adım öne götürmelidir. Buluşunuzun yaptığı iş, aynı işin daha önceden yapılan haline bir şeyler katmalıdır.
- Sanayide uygulanabilirlik: Buluşlar, sanayide üretilebilir veya uygulanabilir olmalıdır. Ayrıca, üretim usulleri de patentlenebilmektedir.
Bu maddeler içerisinde, her türlü fikrinize patent alabilirsiniz. Bu sizin en doğal hakkınız.
Ayrıca yeni olmayan bir fikre de patent alabilirsiniz. Fikrin bir başka bir ülkede patenti alınmıştır, ama Türkiye'de ne patenti ne de öncelik hakkı alınmıştır. Bu durumda siz o fikrin patentini alabilirsiniz.
Yalnız bu durumda, yenilik maddesi çiğnendiğinden dolayı koruma süreniz kısalır. İncelemesiz yani 7 yıllık patent alabilirsiniz.
Koruma çeşitleri ve süreleri nelerdir?
Türk Patent Enstitüsü size üç çeşit koruma sunar. Koruma ihtiyacınıza göre patent veya faydalı model seçimi yapabilirsiniz:
İncelemeli Patent:
20 yıllık koruma sağlayan patent türüdür. Patent hakkının çıkabilmesi için, buluşun üç kez incelemeye girmesi ve yukarıdaki üç maddeye uyup uymadığının kontrol edilmesi gerekir.
İncelemesiz Patent:
7 yıllık koruma sağlayan patent türüdür.
Eğer buluş konunuz yenilik maddesini sağlamıyorsa, yani başka bir ülkede patenti alınmışsa, yine patent alabilirsiniz. Yalnız buluş konusu, diğer ülkedeki patent ile birlikte zaten incelemiş olduğu için incelenmez. Ve sadece incelemesiz patent alabilirsiniz.
Faydalı Model:
Türk Patent Enstitüsünün, sanayici ve işletmecileri desteklemek için sağlamış olduğu koruma türüdür. Koruma süresi 10 yıldır ve işlemleri patent alma işlemine göre daha kısadır. Bu koruma çeşidi için yapılacak başvuruların, yukarıda bahsettiğim üç maddeden buluş basamağını içermesi gerekmemektedir.
Patent alma ücretleri nelerdir?
Bir incelemeli patent için yaklaşık 2,000 lira gibi bir para harcamanız gerekir, yalnız Tübitak teşviğiyle patent almak nerdeyse ücretsiz gibidir.
Tübitak teşvikleri birçok kişiye 3,000 liralık teşvik verir. En güzel yanı ise, bu teşvikten yararlanmak için çok uçuk kaçık bir buluşa sahip olmak zorunda değilsiniz; bu teşvik birçok kişiye verilen bir teşviktir.
Fakat faydalı model başvuruları Tübitak teşviğinden yararlanamazlar.
Patent alma işlemleri nasıl yürütülür?
Patent alma işlemlerini kendiniz yapabilirsiniz veya bir patent ofisi ile anlaşır, onlara vekalet verirsiniz ve bütün işlemleri onlar yürütür. Patent enstitüsünün işlemlerle ilgili size sunduğu çok güzel bir sistem de var: Dosyalarınızın durumunu internetten takip edebilirsiniz.
Bir sonraki yazıda bu işlemlerin neler olduğundan, hangi belgeleri hazırlamanız gerektiğinden bahsedeceğim.
Patent aldıktan sonra ne yapılacak?
Patent Enstitüsü size patent hakkını verirken, o buluşu 3 sene içinde üretmenizi/uygulamanızı ve enstitüye bildirmenizi istiyor.
Buluşunuzu üretmeleri için, başka kişilere patent hakkınızı satabilir ve kiralayabilirsiniz de. Yalnız yine patent enstitüsünün bundan haberi olması gerekiyor.
Bu yazı kendi başvurularım sırasında edindiğim tecrübelerin yanı sıra, Türk Patent Enstitüsü'nün sitesindeki kaynaklardan
faydalanılarak yazılmıştır. Merak edip de bu yazıda bulamadığınız konuları
oradan araştırabilir veya bu yazıya yorum olarak yazıp sorabilirsiniz.
DAHA DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYINIZ
0 Yorumlar