Kıdem Tazminatı Nasıl Alırım

İşyerinden Tazminatımı Nasıl Alırım Sorusunun Cevabı

Kıdem tazminatı; işçinin çeşitli sebeplerle işyerinden ayrılması durumunda İş Kanunu hükümleri uyarınca işveren tarafından o işyerinde çalıştığı süre için yapılan ödemedir. Kıdem tazminatının hak edilebilmesi için aynı iş yerinde en az bir yıl süreyle çalışılmış olmalıdır. İhbar tazminatı ise; iş sözleşmesinin işçi veya işveren tarafından sonlandırılması halinde işçinin işyerindeki çalışma süresine göre ya belirli bir süre öncesinden bildirim yapılması ya da bu süreye ait ücretin karşı tarafa peşin olarak ödenmesidir. İşverenin işçinin işine son vermesi ve ihbar süresini kullandırmaması durumunda ihbar tazminatı ödenebileceği gibi durumun tersi de söz konusu olabilmektedir.

Bu açıklamalar ışığında işyerinden tazminatımı nasıl alırım sorusuna kıdem tazminatını dikkate alarak yanıt vermek doğru olacaktır. Zira ihbar tazminatının hak edilmesi ve kimin kime ödeyeceğinin belirlenmesinde farklı hususlar devreye girmektedir.

İşçiye Kıdem Tazminatı Ödenmesini Gerektiren Durumlar Nelerdir?

İşyerinden tazminatımı nasıl alırım sorularına en iyi yanıt, hak etmenin şartlarından bahsetmek olacaktır. 1475 sayılı Kanunun 14. Maddesi çalışanlara ödenecek kıdem tazminatını bazı şartlara bağlamıştır. Buna göre;

• Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için aynı işveren bağlı olarak en az bir yıl süreyle çalışmış olmak.
• İş akdinin, işveren tarafından haklı nedenler olarak sayılan nedenler dışındaki nedenlerle feshedilmesi.
• İş sözleşmesinin işçi tarafından sağlık, iyi niyet, işyerinde işin durması ya da ahlak kurallarına aykırılık benzeri nedenlerle feshedilmesi.
• İşçinin askerlik görevini yerine getirmek üzere iş sözleşmesini feshetmesi.
• Emeklilik hakkının elde edilmesi ya da bu hakkı elde etmek için gereken sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması nedeniyle iş sözleşmesinin bitirilmesi.
• Kadın işçiler için evlenme durumunda.
• İşçinin ölümü nedeniyle gerçekleşen fesih durumlarında işçiye kıdem tazminatı, çalışma süresinin gerektirdiği miktarda ödenmektedir.

Bu haller dışında; işyerinden tazminatımı nasıl alırım sorusuna verilebilecek cevaplara kısaca değinelim.

• İşçinin işyerinden kendi isteğiyle yani istifa ederek ayrılması durumunda kıdem tazminatı ödemesi yapılmamaktadır. İşçinin sağlık nedenleri, askerlik görevi ya da emeklilik hakkının kazanılması gibi nedenlerle iş akdini sonlandırmak istemesi halinde ise; kıdem tazminatının ödenebilmesi için bu durumların belgeler ile ispatlanması gerekmektedir.
• Kadın işçilerin kendilerine tanınan evlilik nedeniyle işten ayrılma durumunda kıdem tazminatı alabilme hakkından yararlanabilmeleri için ise; evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde evliliği gösteren belgenin işverene sunulması ve fesih gerekçesinin evlilik olduğu açıkça ve yazılı olarak
• İşveren tarafından işçinin çalışma koşullarında esaslı değişiklik yapılmak istenen durumlarda; değişiklik önerisi işveren tarafından işçiye yazılı olarak bildirilmek zorundadır. İşçi tarafından 6 iş günü içinde kabul edilmeyen değişiklikler nedeniyle işverenin iş akdini feshetmesi halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanacağı gibi işveren bildirim süreleri gibi yükümlülüklere de bağlıkalacaktır.
• Hamilelik ya da doğum nedeniyle işten ayrılan işçiler tarafından da işyerinden kıdem tazminatımı nasıl alırım şeklindeki sorulara çok sık rastlanmaktadır. Hamilelik ve doğum, hastalık hallerinden sayılmadığından bu nedenlerle işten ayrılan işçi istifa etmiş olarak değerlendirilecek ve kıdem haklarından da vazgeçmiş sayılacaktır.
• İstifa halinde kıdem tazminatı almak ancak bir tek şekilde mümkün olmaktadır. İşe giriş tarihi esas alınarak 08.09.1999 tarihinden önce sigortalılık süresi başlamış işçiler, 15 yıl ve 3600 prim gün şartını yerine getirmeleri halinde istifa ederek ayrılmaları halinde de kıdem tazminatlarını alabilmektedirler. 15 yıl 3600 gün sayısının ise aynı işyerinde tamamlanmış olması gibi bir şart söz konusu değil.